Nowości  Współpraca    
 


Retronauta.pl > AVUS - pierwsza autostrada świata (1913-1921)

2015-11-25 AVUS - pierwsza autostrada świata (1913-1921)

Prace nad pierwszą autostradą świata rozpoczęły się w Cesarstwie Niemieckim, jeszcze przed I wojną światową. Zbudowała ją w Berlinie prywatna firma.


AVUS w latach międzywojennych. Widoczne dwa długie, proste i rozdzielone między sobą pasy ruchu w obie strony połączone wyprofilowanymi pętlami do wyścigów

W 1909 roku w Niemczech powstała prywatna spółka Automobil-Verkehrs- und Übungsstraße (z niem. droga automobilowa i ćwiczebna), w skrócie AVUS. Celem jej powstania zbudowanie toru wyścigowego i doświadczalnego, który stanowiłby jednocześnie drogę dla ruchu samochodowego łączącego Berlin z podmiejskimi miejscowościami.

Budowa rozpoczęła się na wydzierżawionych na 30 lat gruntach w 1913 roku, czyli jeszcze przed I wojną światową i za istnienia Cesarstwa Niemieckiego (1871-1918). Wybuch I wojny światowej spowodował, że niemal skończone prace wstrzymano w 1914 roku. Dopiero w 1921 roku, czyli już za Republiki Weimarskej (1919-1933), budowę dokończył prywatny inwestor Hugo Stinnes.

Długa na 8,3 km droga na całej swojej długości nie miała ani jednego skrzyżowania. Drogę rozdzielono na osobne pasy do ruchu w przeciwnych kierunkach. Przewidziano także ogrodzenie zabezpieczające przed wejściem na drogę zwierząt i ludzi.

Autostrada została otwarta 24 września 1921 roku i udostępniona dla każdego. Przejazd był płatny - jednorazowy przejazd kosztował 10 marek, kwartalna karta kosztowała 1000 marek.

Jeśli chodzi o nawierzchnię pierwotnie zdecydowano się technologię makadamu, czyli nawierzchni drogowej złożonej z warstw tłucznia. Dla celów doświadczalnych zdecydowano się także na odcinki wylane z betonu, potem próbowano także kostki brukowe i asfalt.

Trasa stanowiła swoiste laboratorium na wolnym powietrzu do opracowania technologi budowy nawierzchni autostrad. Eksperymentując z nawierzchnią szukano rozwiązań drogowych dla coraz szybszych automobilów. Przekładało się to na wyniki - podczas wyścigów samochodu osiągały na trasie prędkość 160 km/h (1921), 190 km/h (1925), 315 km/h (1934) i 350 km/h (1937). W tym czasie "normalne" drogi pozwalały na jazdę automobilem z prędkością najwyżej kilkudziesięciu km/h.


AVUS (na czerwono) w atlasie samochodowym "Reichsautobahnatlas" z 1938 roku

Powstanie prywatnego AVUS-a poprzedziło budowę innych autostrad - m.in.:

  • autostrady Mediolan - Como (1923), dziś A9
  • autostrady Kolonia - Bonn (1932)o długości 20 km, która powstała ze środków publicznych i przejazd po niej był bez opłat.

Podczas letniej Olimpiady w 1936 roku AVUS był częścią trasy maratonu oraz wyścigu kolarskiego. W tym okresie wraz z planowaniem obwodnicy Berlina zdecydowano się włączyć AVUS do niemieckich sieci autostrad jako autostradowy wylot z centrum Berlina w kierunku Monachium. W tym celu dotychczas szerokie na 8,3 m pasy zostały poszerzone o 1,7 m do w sumie 10 m.

W 1940 roku AVUS otrzymało połączenie z obwodnicą Berlina (Berliner Ring) i została udostępniona do publicznego ruchu, przez co straciła charakter prywatnej arterii. Po podziale Niemiec autostrada ta pełniła funkcję jako tranzyt pomiędzy Berlinem Zachodnim i Niemcami Zachodnimi.

Wraz ze zburzeniem Muru Berlińskiego, zatem wzrastającym ruchem między centrum i obwodnicą Berlina AVUS straciło do końca swój wyścigowy charakter. Tylko do kwietnia 1998 roku w niektóre weekendy AVUS używana była nadal jako tor wyścigowy.

Pasy ruchu AVUS zostały całkowicie odnowione w latach 2011-2012. Prace kosztowały państwo niemieckie 28 mln euro.


AVUS w 2013 roku (grafika: A.Savin (CC))

Dziś AVUS stanowi północną część autostrady A 115.

AVUS utorował drogę wszystkim autostradom na świecie. Bez niego nie było słynnych niemieckich autobanów (termin "Autobahn" pochodzi z 1929 roku i jest autorstwa niemieckiego inżyniera budownictwa Roberta Otzena).

Nazwa państwa Długość autostrad
Cesarstwo Niemieckie (1871-1918) rozpoczęcie budowy w 1913 roku
Republika Weimarska (1919-1933) 8,3 km (AVUS) + 20 km (Kolonia - Bonn)
III Rzesza (1933-1945) przyrost od 28,3 km do 3,7 tys. km
RFN bez NRD (1957-1990) przyrost od ponad 2 tys. km do 8,8 tys. km
Niemcy po zjednoczeniu (1990-2015) przyrost do 12,9 tys. km

Dziś Niemcy z prawie 13 tys. km autostrad mają czwartą co do długości sieć autostrad na świecie. Dłuższy jest tylko chiński system autostrad (prawie 112 tys. km), amerykański (prawie 76 tys. km) i hiszpański (16 tys. km).

Wsparcie

Wesprzyj dalszy rozwój serwisu internetowego Retronauta.pl. Nie blokuj i reaguj na reklamy, sprawdź poniższe strony naszych partnerów. W ten sposób zapewniasz sobie dalsze wiadomości z przeszłości za darmo.

Retronauta.pl na serwisach społecznościowych: